Ly hôn tuổi lên 10- Câu chuyện mang thông điệp hy vọng

Ngày 10 tháng 11 năm 2008, tại New York, lần đầu tiên, một cô bé 10 tuổi người Yemen đã được tờ tạp chí nổi tiếng Glamour – một diễn đàn dành cho nữ giới trao tặng danh hiệu Người phụ nữ của năm.

Với vẻ tự tin của tuổi lên 10, cô bé ấy cùng chia sẻ giải thưởng bất ngờ này với những tên tuổi lớn như ngôi sao điện ảnh Nicole Kidman, Ngoại trưởng Mỹ Codoleezza Rice và thượng nghị sĩ Hillary Clinton. Trước đó, tên của cô bé ấy - Nojoud Ali đã liên tục được nhắc tới trên báo chí khắp thế giới trong một thời gian dài. Người ta gọi cô bằng những cái tên như: anh hùng thời đại, người làm nên lịch sử, vị cứu tinh...

10 tuổi làm nên lịch sử

Sinh ra trong một gia đình đông anh chị em tại xứ sở vừa lạ lùng vừa sóng gió Yemen, Nojoud Ali cũng giống như mọi bé gái 10 tuổi bình thường khác. Em rất thích chơi trò trốn tìm và mê mẩn sô cô la. Em thích vẽ những bức tranh nhiều màu sắc và luôn mơ ước mình được giống một chú rùa nước bởi em chưa bao giờ nhìn thấy biển...

Nhiều người trong chúng ta - những con người thuộc về những vùng đất khác, xứ sở khác, không phải Yemen - nơi luật pháp trong gia đình thuộc về những người làm cha và làm anh, khó có thể tưởng tượng được rằng, cô bé con 10 tuổi vẫn còn thích chơi trốn tìm, thích ăn kẹo và vẽ tranh bằng bút chì màu ấy một ngày kia bỗng trở thành vợ của một người đàn ông gấp ba lần tuổi em.

Không chỉ trở thành nạn nhân của một bản hợp đồng hôn nhân, cô bé ấy còn là nạn nhân của bạo lực tình dục. Tâm hồn trong trắng thơ ngây bị chà xát và hủy hoại bởi những toan tính của người lớn, dục vọng của người lớn, sự vô tình của người lớn. 10 tuổi, Nojoud phải chấp nhận một sự thật cay đắng: Mình là phụ nữ có chồng. Đâu chỉ là sự bức bối khi phải giấu mình trong một tấm niqad (khăn trùm đầu) đen mỗi khi ra đường, đó còn là niềm khao khát được đến trường như chúng bạn bị dập tắt, là những ước mơ con trẻ bị hủy hoại, thay vào đó là nỗi ám ảnh hàng đêm, khi cả thể xác và tinh thần bị đọa đầy tàn nhẫn.


Bìa sách Ly hôn tuổi lên 10
Cuối cùng, gom tất cả lòng dũng cảm, nỗi đau, sự sợ hãi, nỗi tuyệt vọng, cô bé đã tìm đường đến với tòa án - nơi mà em tin là sẽ tìm được công lý để giải thoát mình khỏi cuộc sống hiện tại - cuộc sống mà chẳng khác nào đã chết.

Vụ ly hôn của Nojoud đã tạo một tiền đề chưa từng có trong lịch sử. Ở Yemen, nơi mà tại các vùng nông thôn, có hẳn cả một câu châm ngôn của bộ tộc, rằng: "Kết hôn với một thiếu nữ chín tuổi là đảm bảo cho một cuộc hôn nhân hạnh phúc", trường hợp kết hôn của Nojoud không có gì là lạ. Có những cô bé gái thậm chí còn nhỏ tuổi hơn em đã và đang trở thành nạn nhân của những hợp đồng hôn nhân như thế.

Nhưng trước Nojoud, chưa một ai trong số họ dám bước tới tòa án để lên tiếng đòi quyền lợi cho mình. Họ có thể bị đánh đập, bị cưỡng bức, bị vùi dập, nhưng họ đành an phận để bảo toàn danh dự cho gia đình, dòng tộc, hoặc là quá sợ hãi và cam chịu.

Câu chuyện mang thông điệp hy vọng

Nojoud trở thành người phụ nữ ly hôn nhỏ tuổi nhất thế giới. Câu chuyện của em vượt ra khỏi biên giới Yemen để đến với quốc tế. Trong những ngày cuối tháng 8 này, bạn đọc Việt Nam đã được tiếp cận với cuốn hồi ký "Ly hôn tuổi lên mười" (Bản tiếng Pháp mang tên "Moi, Nojoud, 10 ans, divorcée") do chính Nojoud và và nữ nhà báo người Pháp Delphine Minoui chấp bút.

Trong đó, toàn bộ cuộc đời em và vụ ly dị lịch sử của em đã được tái hiện lại một cách chân thực nhất. Tác phẩm đặc biệt này đem đến cho người đọc nhiều cung bậc cảm xúc. Từ thương cảm, xót xa, căm phẫn cho đến cảm phục và trân trọng.

Tiếng nói của Nojoud, dù nhỏ bé nhưng lại đủ sức khơi dậy những khát khao đã trở thành một dòng chảy âm ỉ trong trái tim bé nhỏ của những thân phận cùng cảnh ngộ. Những khát khao ấy là ngọn lửa nhỏ còn ủ trong than hồng, chỉ chờ đợi một cơn gió để bùng lên mạnh mẽ.

Từ khi Nojoud ra tòa, hai cô bé khác là Arwa, chín tuổi và Rym, mười hai tuổi, cũng đã đấu tranh để phá vỡ cuộc hôn nhân man rợ của mình. Tại Ả Rập Xê Út, thậm chí một tờ báo địa phương đã nêu lên trường hợp một em gái tám tuổi đòi ly hôn. Em gái này bị cha gả cho một người đàn ông trạc năm mươi tuổi mà không hề hay biết. Chiến thắng của Nojoud cũng cho phép các hiệp hội bảo vệ quyền phụ nữ ở Yemen gây sức ép với Nghị viện với hy vọng tăng độ tuổi kết hôn hợp pháp... Và có thể ở đâu đó, trên khắp thế giới này, những người phụ nữ đang phải chịu đau khổ, những cô bé đang là nạn nhân của tảo hôn và bạo lực gia đình cũng đang nhen nhóm cho mình những niềm hy vọng mới.

Tuy nhiên, việc thay đổi nhận thức đã được chồng lấp và bồi đắp qua nhiều thế hệ, dưới sự ràng buộc của truyền thống và tôn giáo, cộng thêm điều kiện sống và hệ thống giáo dục còn quá nhiều hạn chế vẫn còn là một chặng đường thiên lý nan.

Câu chuyện của Nojoud mang thông điệp hy vọng cho nhiều người, hành động của Nojoud là vẻ vang đối với nhiều người, nhưng đáng buồn thay, nó cũng lại bị không ít người - những người được coi là truyền thống nhất cho là đáng trừng phạt, là một sự sỉ nhục, một sự bôi nhọ danh dự.

Ngay một số người trong gia đình của Nojoud cũng nhìn sự quan tâm mang tầm quốc tế mà vụ ly hôn của em tạo nên bằng ánh mắt ác cảm. Nhiều hàng xóm phàn nàn về chuyện đi lại của các đài truyền hình nước ngoài. Chồng cũ của Nojoud được tha bổng, còn Shada - nữ luật sư đã giúp Nojoud giành thắng lợi trong vụ ly hôn cũng không tránh được những lời đe dọa, tố cáo cô tuyên truyền những hình ảnh tiêu cực về đất nước Yemen.

Con đường đến với tương lai tươi sáng còn nhiều khúc khuỷu, nhưng không phải không có hy vọng. Tiếng nói của Nojoud chỉ là một cơn gió nhẹ để thổi bùng lên ngọn lửa nhỏ. Cuộc sống này còn cần nhiều cơn gió như thế nữa, để góp sức lại thành một ngọn gió lớn, làm ngọn lửa kia cháy bùng lên mạnh mẽ.